Người ca sĩ nổi tiếng và giữ được vị trí của mình trong lòng khán giả suốt hơn hai thập niên, ngồi đối diện tôi còn rất trẻ. Anh nhỏ nhẹ, lịch sự, và giản dị. Cái giản dị không dễ có ở những người nổi tiếng. Trong câu chuyện, thỉnh thoảng anh chen vào những câu khôi hài têu tếu khiến khoảng cách giữa chúng tôi gần lại, thân mật hơn, và chia xẻ hơn những thăng trầm của đời ca sĩ.

Don Ho, người ca sĩ hình như rất quen thuộc với chúng ta. Nhắc đến anh là nhắc đến "Trái Tim Mùa Đông" của Trúc Hồ, "Trái Tim Ngục Tù" của Đức Huy, hay "Phiến Đá Sầu" của Diệu Hương...

Don Ho rời Việt Nam năm 1980 bằng đường biển cùng hai người anh trai. Sau sáu tháng trong trại tạm cư bên Thái, anh được định cư tại Missouri, Hoa Kỳ năm 1981, sau đó dời về California cho đến nay.

Bốn năm học ở high school anh học được nhiều điều về sinh hoạt văn nghệ học đường. Sau khi vào college, Don cùng bạn bè thành lập ban nhạc hát cho các đám cưới, sinh nhật, party... Các ban nhạc thời đó Don cộng tác như the ME (Motion Emotion), the Boléro, the Keys... Tất cả ban nhạc dần rã đám vì một lý do duy nhất, đó là không ai chịu dọn dẹp nhạc cụ. Một lý do trẻ con như thế nhưng cứ được lập lại khiến Don cười ròn rã khi nhắc lại thời "con nít" của mình. Nhưng có lẽ đó là thời gian đẹp nhất của tuổi học trò.

Don tiếp tục đi ca hát cho các ban nhạc bạn bè và theo học ... graphics design! Đây, là ước mơ từ nhỏ của Don. Anh học không phải để kiếm sống, đó là sự đam mê màu sắc và qua cảm hứng, anh đã giới thiệu đến chúng ta những poster hay nhưng bìa CD ca nhạc của chính anh một tác phẩm nghệ thuật đầy sáng tạo.

Sự nghiệp ca hát của Don vào cuối thập niên 1980 vẫn chưa khởi sắc. Vũ trường Sàigòn Cabaret, Nuit D'Orient (Đêm Đông Phương), Ritz... như là một chỗ dựa tinh thần. Hát đã trở thành một nhu cầu không thể thiếu. Trong ánh đèn sân khấu Don tự tìm tòi và khám phá giọng hát và cách trình diễn của mình.

Don kể lúc hát ở club của chị Lệ Uyên được trả mỗi đêm 20 đô mà bia một lon đến 4 đô, không có ngoại lệ cho ca sĩ. Nhiều lúc bạn bè đến nghe ủng hộ, Don mua bia bao sạch, thế là đêm đó coi như hát free, thậm chí anh còn được... bỏ thêm tiền túi! Nhưng vui, thế là đủ! Anh cười hiền như cho đó là một hạnh phúc khi được bạn bè ủng hộ.

Con đường vinh quang của Don không trải bằng hoa hồng. Anh từ giã club của chị Lệ Uyên vì ca sĩ Tuấn Ngọc được mời về. Buồn nhưng Don vẫn tin tưởng một ngày nào đó mình sẽ thành công. Dạo đó, trung tâm băng nhạc chưa nhiều, việc sản xuất băng nhạc cũng không đều đặn, thế là Don đi hát cho đám cưới, hội đoàn, và nuôi hy vọng.

Cái tên Don Hồ đến cũng không phải là do một chọn lựa, Don tên thật là Hồ Mạnh Dũng. Dạo đó Don làm thêm part time cho hệ thống Sizzler, time card ghi rõ Dung Ho, thế mà cô bạn Mỹ làm chung cứ la toang toang "Hey! dung ho! dung ho...!", làm Don hết sức mắc cở. Thế là tên Don Ho ra đời từ đó.

Đầu thập niên 1990 Don đã có chỗ đứng tương đối vững vàng trong làng ca nhạc. Don xuất hiện lần đầu với Thúy Nga cuốn số 12 Liên Khúc Nhạc Trẻ, sau đó bắt đầu cộng tác với Asia và thâu CD cho các trung trung tâm như Giáng Ngọc, Hải Âu, Nắng Enterprise... lịch trình đi show cũng bắt đầu kín mít.

Theo Don thể loại nhạc thích hợp với mình là nhạc trữ tình. Các bài đã gắn liền với tên tuổi như Trái Tim Mùa Đông của Trúc Hồ, Trái Tim Ngục Tù của Đức Huy, Xa Em Kỷ Niệm, Em Đẹp Như mơ, Triệu Đóa Hồng... nhạc ngoại quốc. Sau này là các nhạc phẩm của Diệu Hương như Vì Đó Là Em, Phiến Đá Sầu. Black Magic Woman là bài được yêu cầu nhiều nhất trong các chương trình nhạc trẻ, new wave. Lợi điểm lớn nhất là Don có thể hát tiếng Anh, Pháp một cách rất rõ ràng. Khi cần Don chuyên chở rất trữ tình lãng mạn trong các ca khúc như Lời Buồn Thánh (Trịnh Công Sơn), Tình Khúc Buồn (Ngô Thụy Miên), Một Ngày Không Có Em (Nguyễn Long) v.v... Khi cần quậy quậy một chút, Don rất nóng bỏng trẻ trung trong các nhạc phẩm new wave hay cuốn hút trong các liên khúc rất thịnh hành của Modern Talking hay huyền hoặc trong các bài của Lobo...

"How Can I Tell Her" là bài hát đã làm tôi chìm đắm khi nghe giọng ca như thỏ thẻ, như ăn năn dĩ vãng, và một phong cách trình diễn lãng mạng rất riêng của Don.

Nếu như những lần Don xuất hiện trên các DVD của các trung tâm với những màu sắc, hình ảnh làm nền phụ họa phần lớn theo sáng kiến của Don, thì trang phục cũng góp phần khá lớn trong cái nét rất riêng, rất Don Hồ. Khán giả chờ đón ở những lần xuất hiện của Don là một cái gì rất mới mẻ, bắt mắt hài hòa mà theo Don, anh phải tự mua sắm trang phục, sau đó thêm thắt cho phù hợp với chủ đề tác phẩm. Phần khác, Don nhờ đến designer trong những lần trình diễn chung với dancers hay theo yêu cầu của producer.

Tôi hỏi các bài hát Don trình bày là do Don chọn lựa hay do trung tâm đưa, cả hai, tùy theo chủ đề của mỗi cuốn tuy nhiên bài do mình chọn vẫn nhiều tự tin hơn. Don kể có những bài do trung tâm đưa đọc xong cũng lạnh lùng lắm vì không biết mình có diễn đạt nổi không nhưng dù sao cũng phải thử thách.

Nơi Don ở là Santa Monica cách Orange County khoảng gần một giờ lái xe. Don chỉ về Little Saigon trong những lần trình diễn hay tập dợt cho các chương trình của các trung tâm hay thăm gia đình. Tôi quan sát Don tìm một chút kẽ hở nào đó để gài vào câu hỏi mà nhiều người thắc mắc nhưng Don tránh rất hay. Tôi lập lờ cho Don biết nếu như ai đó mà có may mắn (hay xui xẻo) mà làm bồ hay vợ của Don thì chắc buồn lắm vì đi đâu Don cũng không cho đi theo, dấu ở nhà một mình vì sợ mất fans. Don cười cười cũng có những cái nên dấu nếu để thiên hạ biết được hết chắc không còn gì hấp dẫn, thích thú nữa. Tôi trêu Don biết đâu một ngày đẹp trời nào đó có tin Don đã có gia đình 3, 4 con rồi thì sao, Don cười thật to ừ nhỉ! Biết đâu! Nhưng dù sao nếu Don đã có người yêu, tôi cũng phải khâm phục cho sự hy sinh vì sự nghiệp của người mình yêu. Tôi thì không, yêu thì không dấu ... người mình yêu dấu!

Don đã ở đỉnh cao của vị trí một trong những ca sĩ hàng đầu. Đắt show, đắt giá trong hơn một thập niên. Cái tôi thấy từ Don là sự khiêm tốn, nhã nhặn, đúng hẹn. Cái tôi quý từ Don là sự tôn trọng khi nhắc về các đồng nghiệp, bạn bè. Cái tôi học từ Don là lòng không đố kỵ hay ganh ghét. Tôi phải học từ Don đến một ngàn thứ, chỉ trong một buổi trò chuyện.

Tôi ly cafe, và Don chai nước lọc. Chúng tôi kéo dài cuộc "thủy đàm" đến hơn bốn tiếng. Sau bữa ăn trưa thật trễ, Don phải về tập dượt cho show diễn của trung tâm Thúy Nga vào cuối tháng Chín ở Las Vegas.

Đon Hồ với tên thật là Dũng (khi phát âm theo tiếng Mỹ, có âm giống như “Don” nên anh đã chọn tên này làm tên đi hát), đặt chân đến Hoa Kỳ vào đầu thập niên 80. Anh và gia đình cư ngụ tại San Diego (California), và theo học trung học tại đây. Trong một lần lên hát chơi trong một tiệc cưới, Dũng được bạn bè khích lệ rất nhiều vì anh có một giọng ca tốt. Và đó cũng là dịp đã đưa đẩy anh vào làng ca nhạc để sau đó anh cùng gia đình rời lên quận Cam (Orange County) cư ngụ cho đến nay.

Trong những năm trung học, Đon Hồ đã là thành viên của một nhóm hợp xướng học sinh có tên là Chambers Singers. Vốn có năng khiếu về nghệ thuật, anh đã nhận được một học bổng về ngành này do một trường nghệ thuật ở New York cấp phát. Tuy nhiên vì quá đam mê ca nhạc, nên anh đã quyết định ở lại California để hoạt động với mục đích trở thành một ca sĩ nhà nghề

Kể từ năm 89, Don Ho bắt đầu xuất hiện tại một số vũ trường ở miền nam California. Cho đến năm 91 thì tên tuổi anh đã bắt đầu lên cao và sau đó được mời xuất hiện lần đầu tiên trên video trong chương trình Paris By Night số 12 của trung tâm Thúy Nga với hai nhạc phẩm “Em Đẹp Như Mơ” và “Black Magic Woman”. Ngay từ lần xuất hiện đầu tiên anh đã chiếm ngay được cảm tình của khán giả. Với những lời yêu cầu của rất nhiều người, anh đã được mời tái xuất hiện trên chương trình “Paris By Night” số 15 vào năm 92 với nhạc phẩm “Diana”. Từ đó cho đến nay Don Ho luôn là một khuôn mặt sáng chói trong những chương trình Paris By Night của trung tâm Thúy Nga.

Vào năm 1989, Đon Hồ bắt đầu hát như là một ca sĩ chuyên nghiệp cho một số vũ trường tại Nam Cali. Sự nghiệp của anh thăng tiến rất nhanh vào năm 1991 qua báo chí và lần đầu tiên xuất hiện trong băng Paris By Night. Đon Hồ xuất với liên khúc Nhạc Trẻ Paris gồm những bài hát như: "Em Đẹp Như Mơ", "Black Magic Woman" trong băng Thuy Nga Paris 12. Ngay sau đó, khán thính giả đã yêu cầu và tán thưởng anh trở lại với Thuy Nga Paris 15. Và một lần nữa, Đon Hồ thành công xuất sắc khi thủ vai trong nhạc kịch Diana với Dalena và Trịnh Nam Sơn.

Ngay khi bắt đầu sự nghiệp, Đon Hồ thường trình diễn nhạc Mỹ và nhạc ngoại quốc vì giới trẻ rất yêu chuộng loại nhạc này. Tuy nhiên, càng về sau, Đon Hồ bắt đầu chuyển sang nhạc tình Việt Nam. Đon Hồ hình như luôn thành công trên mọi thể loại nhạc mà anh đã trình diễn. Anh cho biết anh rất có hứng thú hát nhạc trữ tình Việt Nam bởi vì những bài hát này có một âm hưởng đánh động và ghi dấu sâu sắc đến với cá nhân anh cũng như tâm hồn mọi người.

Sources: Kim